Nhân rộng mô hình đưa chợ ra phố?

Chính vì loay hoay với việc giải quyết mâu thuẫn giữa “dân không bị thiếu lương thực thực phẩm” với “không tập trung đông người để đi chợ” đã dẫn đến những hệ lụy mà các tỉnh, TP phía Nam đang phải trả giá. Vì chỉ cần nghe nói đến việc vài hôm nữa sẽ áp dụng giãn cách là y như rằng, dân đổ dồn về các chợ và siêu thị để mua đồ tích trữ, bất chấp những khuyến cáo của nhà chức trách là làm như thế sẽ dễ lây lan dịch bệnh. Người dân thừa biết, việc bu đen xúm đỏ như vậy là tác nhân chính của lây dịch Covid-19, song họ không có cách chọn lựa nào khác hơn.

Ở TP.Nha Trang, sau khi phải trả giá cho việc đổ dồn về các siêu thị để mua hàng tích trữ cách nay một tháng khiến số người mắc Covid-19 tăng lên, thì mới đây, chính quyền cơ sở đã thay đổi cách làm, đang được người dân ủng hộ. P.Phương Sài, TP.Nha Trang đi tiên phong trong câu chuyện áp dụng giãn cách triệt để mà vẫn không thiếu lương thực thực phẩm này.

Trước khi TP.Nha Trang tiếp tục gia hạn giãn cách theo Chỉ thị 16 với mức độ nghiêm ngặt hơn, chính quyền P.Phương Sài đã thành lập tổ “đi chợ giúp dân” gồm các hội đoàn thể trong phường. Nhưng thay vì vào siêu thị như những lần trước rất dễ lây dịch thì họ chọn một tuyến phố trong phường để làm chợ. Người bán cũng vẫn là những khuôn mặt thường bán rau, bán thịt ở chợ Phương Sài trước khi có dịch, có điều thay vì vào chợ chật chội, nay mang ra giữa phố rộng rãi và thoáng đãng.

Các vạch vôi được kẽ rõ ràng, khoảng cách luôn an toàn giữa người mua và người bán. Để khỏi tiếp xúc gần, ai mua xong thì cứ bỏ tiền vào một chiếc rổ để sẵn, tự lấy luôn tiền thối. Bên cạnh là một chai cồn, mua xong là sát khuẩn tay ngay.

Tất tật đều làm theo khuôn khổ đã “lập trình” sẵn như thế. Người bán hàng cũng không nói thách như lúc bán ở chợ cũ, người mua cũng không phải trả treo, chỉ việc nhìn vào bảng giá, cứ thế mà lấy hàng bỏ vào giỏ, đảm bảo số lượng lương thực, thực phẩm mà người dân đã gửi cho “tổ đi chợ giúp dân”. Một cân rau dền trước khi có dịch vẫn 8-10.000 đồng, thì nay vẫn thế. Thịt và các loại rau đậu cũng thế, không tăng một đồng nào nên dân rất an tâm về khoản “chặt chém”. Người bán hàng ở chợ vẫn có thu nhập hằng ngày trong những ngày giãn cách mà người dân cũng không thiếu lương thực, thực phẩm. Dịch Covid-19 cũng khó có cơ hội để lây lan qua mô hình mang chợ ra phố này.

Tiếp theo Phương Sài, ngay ngày hôm sau (24.8) đã có 3-4 phường trong TP hình thành dạng chợ này.

Thực ra dạng chợ theo hình thức trên đây không mới. ở Myanmar và một vài nước khác họ đã làm cách đây một năm rồi. Tuy nhiên, điều lạ là, một “nguyên mẫu” hay đến vậy mà sao không tỉnh thành nào để ý. Nha Trang đã làm. Và làm rất tốt. Các nơi nên làm theo?