'Dương tính yếu' trong xét nghiệm Covid-19 là gì?

Duy Tính
Duy Tính
06/07/2020 09:31 GMT+7

Khái niệm 'dương tính yếu' khi xét nghiệm Covid -19 khiến nhiều người băn khoăn. Chuyên gia từ Viện Pasteur TP.HCM đã có giải đáp chi tiết về điều này.

Mới đây, liên quan đến các thông tin ban đầu về kết quả xét nghiệm "dương tính yếu" Covid-19. nhiều ý kiến bạn đọc Báo Thanh Niên băn khoăn về khái niệm "dương tính yếu" này. PV Thanh Niên đã trao đổi với TS.BS Trần Tôn, Viện Pasteur TP.HCM để giải đáp các thắc mắc nêu trên.

Số ca Covid-19 trong vòng 24 giờ của toàn thế giới đạt kỷ lục mới

Có 2 phương pháp xét nghiệm Covid-19

Theo TS.BS Trần Tôn, dương tính với CoVid-19, theo quan điểm từ phòng xét nghiệm, nghĩa là xét nghiệm phát hiện có vật liệu di truyền (RNA) của Covid-19 (SARS-CoV-2) trong bệnh phẩm.
Còn âm tính với Covid-19 là khi không phát hiện được vật liệu di truyền (RNA) của Covid-19 trong bệnh phẩm.

Xét nghiệm Covid-19 tại Viện Pasreur TP.HCM.

Ảnh: Duy Tính

Hiện nay, theo khuyến cáo của Tổ chức y tế thế giới (WHO) và Trung tâm kiểm soát, phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (US CDC), xét nghiệm realtime RT PCR được dùng chủ yếu để để chẩn đoán nhiễm Covid-19.
Đây là một kỹ thuật sinh học phân tử cho phép đọc được tín hiệu trong mẫu (nếu có) theo thời gian thực (realtime). Nghĩa là nếu trong mẫu có chất liệu di truyền của tác nhân cần tìm thì sau một số chu kỳ khuếch đại nhất định, tín hiệu trong mẫu sẽ vượt tín hiệu nền và được thiết bị ghi nhận, gọi là Ct (Cycle threshold) của mẫu.
Đối với xét nghiệm định tính, mỗi phòng xét nghiệm khi thiết lập phương pháp sẽ phải đánh giá và xác định giá trị ngưỡng kỹ thuật của phương pháp sử dụng (gọi là Ct ngưỡng hay Cut-off) tương ứng với giới hạn phát hiện (LOD) của phương pháp. Và như vậy, các phòng xét nghiệm sử dụng quy trình xét nghiệm khác nhau có thể có giá trị Ct ngưỡng cũng khác nhau.
Tại Việt Nam, có 2 quy trình được sử dụng phổ biến ở các phòng xét nghiệm chẩn đoán CoVid-19 là quy trình của Charite – Berlin theo khuyến cáo của WHO (đích phát hiện là gen E và gen RdRp của Covid-19), và quy trình của US.CDC (đích phát hiện là 2 đoạn khác nhau trên gen N của Covid-19).

“Khu nhà giàu” Thảo Điền ở TP.HCM mừng hú hồn vì người Indonesia đã âm tính Covid-19

Thận trọng nên ghi kết quả:  "dương tính yếu - nhẹ"

Khi xét nghiệm chẩn đoán Covid-19 bằng kỹ thuật realtime RT PCR, thì kết quả xét nghiệm sẽ được thể hiện là dương tính với Covid-19 (phát hiện RNA của Covid-19 trong mẫu thử) khi giá trị Ct của mẫu thử nhỏ hơn giá trị Ct ngưỡng (Ví dụ: với quy trình Berlin sử dụng tại Viện Pasteur TP.HCM, giá trị Ct ngưỡng là 37 đối với gen E và 40 đối với gen RdRp; mẫu xét nghiệm có tín hiệu ghi nhận trên cả 2 đoạn gen ở Ct 30 thì mẫu này kết luận dương tính).
Nều kết quả là âm tính với Covid-19 (không phát hiện RNA của Covid-19 trong mẫu thử) khi không ghi nhận được tín hiệu trong mẫu.

Xét nghiệm Covid-19.

Ảnh: Duy Tính

Trường hợp những mẫu có Ct tiệm cận với Ct ngưỡng và có tín hiệu rõ, thì phải lặp lại xét nghiệm trên các gen đích cùng lúc để kiểm tra, và nếu kết quả vẫn lặp lại như vậy thì phòng xét nghiệm thường thận trọng trả kết quả dưới dạng “dương tính yếu - nhẹ”, nhằm lưu ý nhiều hơn rằng việc biện giải kết quả xét nghiệm cần phải được kết hợp chặt chẽ với các dữ liệu dịch tễ và lâm sàng.
Không có khái niệm kết quả “âm tính yếu - nhẹ” khi xét nghiệm bằng kỹ thuật này.
Theo TS.BS Trần Tôn, cần lưu ý thêm là với xét nghiệm realtime RT-PCR, khả năng và tỷ lệ phát hiện vật liệu di truyền (RNA) của Covid-19 có thể thay đổi theo giai đoạn của bệnh, ở từng loại bệnh phẩm, từng lần lấy bệnh phẩm khác nhau cho dù trên cùng một người.

 Xôn xao vì thông tin nam bệnh nhân người Indonesia 'dương tính yếu' Covid-19

Nam bệnh nhân (31 tuổi, quốc tịch Indonesia) nhập cảnh vào sân bay Tân Sơn Nhất ngày 11.3. Nam bệnh nhân cư ngụ tại TT Bến Cát, Bình Dương và làm việc tại một công ty ở H.Bàu Bàng, tỉnh Bình Dương.

Nam bệnh nhân muốn lấy giấy xác nhận không dương tính với Covid-19 để về nước nên ngày 30.6 nam bệnh nhân cùng 1 đồng nghiệp đến TP.HCM và đến một phòng khám ở P.Thảo Điền, Q.2, TP.HCM. Do phòng khám này không đủ điều kiện xét nghiệm Covid-19 nên đã lấy mẫu và chuyển sang Bệnh viện FV vào sáng 30.6.

Theo báo cáo của Bệnh viện FV, đến 18 giờ cùng ngày (30.6), sau khi có kết quả xét nghiệm "dương tính nhẹ" với Covid-19, bệnh viện này đã trả kết quả cho phòng khám gởi mẫu, đồng thời thông tin cho HCDC và Sở Y tế TP.HCM. Mẫu bệnh phẩm được chuyển đến Bệnh viện Bệnh nhiệt đới kiểm tra chéo theo quy định của Bộ Y tế.

Kết quả lấy mẫu, xét nghiệm lại vào ngày 1.7, Viện Pasteur TP.HCM kết luận bệnh nhân âm tính với Covid-19.
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.