Lãi suất tăng, gửi tiết kiệm ở đâu cao nhất?

Lãi suất tiết kiệm tăng lên hơn 6%/năm

Chỉ riêng trong tháng 4 vừa qua có khoảng 15 ngân hàng (NH) đã thông báo tăng lãi suất (LS) tiết kiệm như Eximbank, Bản Việt, NH Xây dựng (CBBank), Hàng hải (MSB), Tiên Phong (TPBank), NH Đại Dương (OceanBank), Kiên Long, Công thương (VietinBank)…

Ngọc Thắng

Trong đó, không chỉ các NH thương mại ở nhóm quy mô vừa và nhỏ mà ngay cả "ông lớn" thuộc Big 4 khối NH thương mại nhà nước là VietinBank cũng gia nhập cuộc đua. VietinBank thông báo tăng LS cho khách hàng gửi tiền từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỉ đồng sẽ được tăng thêm 0,2 điểm %; khách hàng gửi từ 1 tỉ đồng trở lên sẽ được tăng 0,4 điểm % so với trước đó cho kỳ hạn gửi dưới 11 tháng. Đối với kỳ hạn gửi tiền từ 11 - 36 tháng, LS tiết kiệm dành cho khách hàng gửi từ 300 triệu đồng trở lên đều như nhau với mức cao nhất lên 5%/năm. Còn với khách hàng gửi tiền dưới 300 triệu đồng thì LS giữ nguyên như trước đây với mức cao nhất là 4,8%/năm cho kỳ hạn từ 24 tháng trở lên. Riêng 3 NH thương mại nhà nước còn lại gồm Vietcombank, BIDV và Agribank vẫn duy trì LS từ tháng 3 đến nay với mức cao nhất là 4,7%/năm áp dụng cho kỳ hạn gửi tiền từ 12 tháng trở lên.

Nhóm NH thương mại khác, mức tăng LS phổ biến dao động từ 0,1 - 0,3 điểm % và đa số áp dụng cho khách hàng gửi tiền online. Chẳng hạn, NH TMCP Bản Việt nâng LS tiết kiệm online kỳ hạn 6 tháng lên 4,1%/năm; 12 tháng lên

4,7%/năm và LS cao nhất áp dụng cho kỳ hạn 24 tháng là 5,35%/năm. NH TMCP OceanBank tăng LS tiết kiệm tại tất cả kỳ hạn, với mức tăng cao nhất lên tới 0,9 điểm % áp dụng cho kỳ hạn 36 tháng lên 6,1%/năm. Đây cũng là mức LS cao nhất trong hệ thống NH áp dụng cho khách hàng thông thường.

Riêng một số nhà băng áp dụng mức LS đặc biệt cao hơn cho những khách hàng gửi tiền nhiều. Ví dụ, NH Đông Á áp dụng LS 7,5%/năm nếu khách hàng gửi tiền từ 13 tháng trở lên với khoản tiền từ 200 tỉ đồng trở lên; NH Hàng hải VN (MSB) áp dụng LS tiền gửi online cao nhất là 4,5%/năm từ kỳ hạn 12 tháng trở lên. Đối với khách hàng gửi tiền từ 500 tỉ đồng trở lên có kỳ hạn 13 tháng thì MSB có LS là 8%/năm…

Dù LS có nhích lên nhưng nhìn chung vẫn đang ở mức thấp so với cuối năm 2023. LS tiết kiệm vẫn đang ở mức đáy với kỳ hạn phổ biến như 3 tháng xoay quanh từ 2,9 - 3,1%/năm; kỳ hạn 6 tháng dao động 4 - 4,5%/năm, 12 tháng từ 4,6 - 4,9%/năm, và trên 12 tháng mới có mức LS cao hơn 5%…

Không chỉ riêng LS tiết kiệm của các nhà băng gia tăng trong tháng 4 mà LS trên thị trường liên NH cũng đi lên. Theo công bố từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ngày 25.4, LS bình quân liên NH kỳ hạn qua đêm lên 4,08%; LS 1 tuần là 4,45% và LS 2 tuần lên 4,73%, vượt qua cả LS tái cấp vốn hiện nay là 4,5%. Mức LS bình quân trên thị trường liên NH trong tháng 4 đã liên tục tăng cao hơn gấp đôi so với LS tuần cuối tháng 3 như LS qua đêm ở mức 1,02%; LS 1 tuần ở mức 1,63% và LS 2 tuần ở mức 2%…

Xu hướng tăng lãi suất còn kéo dài

Đánh giá về việc nhiều NH tăng LS tiền gửi trong tháng 4 vừa qua, PGS-TS Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP.HCM, cho rằng điều này xuất phát từ áp lực của tỷ giá USD/VND. Việc chênh lệch giữa LS VND với USD trước đó quá cao trên thị trường liên NH đã đẩy áp lực lớn đối với tỷ giá USD/VND. Ngoài lý do giá USD tăng cao trên thị trường quốc tế, thì việc LS tiền đồng giảm mạnh cũng tạo ra áp lực làm tăng nhu cầu USD trong nước. Thời gian qua, NHNN đã liên tục phát hành tín phiếu kho bạc để hút tiền về, cũng như động thái bán USD cho các NH có trạng thái ngoại tệ âm cũng là một cách để hút bớt lượng tiền VND. Từ đó, LS liên NH tăng cao trở lại so với tháng 3 và cũng là nguyên nhân khiến các NH thương mại phải tăng LS huy động tiền gửi.

TS Huân nhận định: Động thái tăng LS của các nhà băng sẽ còn tiếp tục diễn ra rõ ràng trong thời gian tới khi NHNN sử dụng các công cụ để ổn định tỷ giá hối đoái. Việc gia tăng LS tiền đồng là một trong giải pháp để giảm áp lực lên tỷ giá USD/VND. Hay nói cách khác nếu LS tiền USD của Mỹ vẫn tiếp tục neo cao như hiện nay thì VN không thể duy trì LS quá thấp trong thời gian dài. Việc LS trên thị trường được tăng ở mức độ nhẹ, từ từ là đúng để tránh câu chuyện đến lúc quá gấp lại tăng mạnh đột ngột, gây sốc cho cả nền kinh tế.

"Từ nay đến cuối năm LS tiền gửi sẽ tăng dần và có thể đạt tổng cộng thêm khoảng 1%. Tuy nhiên, vẫn còn ẩn số là mức tăng của LS tiền đồng phụ thuộc vào áp lực tỷ giá hối đoái USD/VND. Theo tôi, áp lực lên tỷ giá hối đoái này tại VN vẫn có xu hướng tăng trong hai quý cuối năm 2024 khi bước vào chu kỳ mùa vụ. Đặc biệt, nếu Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) không giảm LS từ quý 3/2024 hay thậm chí trong năm nay vẫn chưa giảm LS như dự báo thì áp lực lên tỷ giá USD/VND còn cao hơn. Từ đó, LS tiền VND phải tăng mạnh hơn trên 1%. Đó là chưa kể diễn biến giá vàng cũng khó dự báo và cũng một phần nào tác động đến câu chuyện giá USD tại VN như thời gian vừa qua", TS Nguyễn Hữu Huân nói.

Còn theo nhận định của ông Michael Kokalari, Giám đốc Phòng phân tích kinh tế vĩ mô và nghiên cứu thị trường - Công ty quản lý quỹ VinaCapital, thì ngoài việc can thiệp trực tiếp vào thị trường ngoại hối (tức là mua hoặc bán USD), các NH trung ương trên thế giới thường sử dụng LS để bảo vệ giá trị tiền của nước mình. Do đó, ông không kỳ vọng NHNN sẽ chính thức tăng LS điều hành để bảo vệ tỷ giá của VND (như đã làm vào năm 2022) mà sẽ tiếp tục tập trung vào LS liên NH như những tuần gần đây. 

Việc một số NH thương mại đã tăng LS tiền gửi sẽ khiến người dân giảm sử dụng tiền tiết kiệm tham gia mua vàng hay mua USD. LS tiết kiệm của VN cần cao hơn khoảng 50 - 100 điểm cơ bản (tương đương khoảng 0,5 - 1%) vào cuối năm nay để hỗ trợ tỷ giá USD/VND nhưng không cần phải tăng hơn 100 điểm cơ bản. Bởi các nhà hoạch định chính sách VN đang cân bằng giữa ổn định tỷ giá VND và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Điều này đồng nghĩa là LS cần đủ cao để hỗ trợ tiền VND, nhưng không quá cao đến mức chính sách thắt chặt tiền tệ cản trở tăng trưởng GDP.